ကိယက်ဗ်၊ ယူကရိန်း — ကိယက်ဗ်ကို စစ်ရေးအကူအညီပေးသည့်အတွက် လျော်ကြေးအဖြစ် ယူကရိန်းနိုင်ငံမှ ရှားပါးသတ္တုများမှ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဘီလီယံ ၅၀၀ အမြတ်အစွန်းရရှိရေးအတွက် Trump Administration ၏ အငြင်းပွားဖွယ်အဆိုပြုချက်ကို စားပွဲပေါ်မှ ဖယ်ရှားလိုက်ပြီဖြစ်ကြောင်း၊ ပိုမိုမျှတသည့် သဘောတူညီချက်တစ်ခု ရရှိရန် လုပ်ဆောင်နေကြောင်း သမ္မတ Volodymyr Zelensky က တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
Zelensky သည် အာကာသယာဉ်၊ ကာကွယ်ရေးနှင့် နျူကလီးယားစက်မှုလုပ်ငန်းများတွင် အသုံးပြုသည့် လစ်သီယမ်ကဲ့သို့ မိမိနိုင်ငံ၏ တန်ဖိုးရှိသော သတ္တုများအား အသုံးချခြင်းဆိုင်ရာ အမေရိကန်၏မူကြမ်းသဘောတူညီချက်ကို ငြင်းပယ်ခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ လုံခြုံရေးအာမခံချက်များ မပါဝင်သည့်အပြင် ဒေါ်လာ ၅၀၀ ဘီလီယံဖြင့် ကပ်ညှိလာသောကြောင့်ဖြစ်သည်။
ရုရှား၏ ယူကရိန်းကိုအပြည့်အဝကျူးကျော်မှု သုံးနှစ်မြောက် နှစ်ပတ်လည်နေ့တွင် ကိယက်ဗ်မြို့ရှိ အစိုးရအရာရှိများ၏ ဖိုရမ်တစ်ခုတွင် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲ၌ Zelensky က “ဒေါ်လာ ၅၀၀ ဘီလီယံကိစ္စသည် နောက်ထပ်မရှိတော့ပါ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။
အကူအညီကို ပြန်ဆပ်ရမည့်အကြွေးအဖြစ် သတ်မှတ်ခြင်းသည် ကိယက်ဗ်အနေဖြင့် ၎င်း၏ထောက်ခံသူများအားလုံးကို ပြန်လည်ပေးဆပ်ရန် လိုအပ်သည့် ရှေ့ပြေးအဖြစ်တစ်ခုဖြစ်စေမည့် “ Pandora’s box” တစ်ခုဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်က ပြောကြားခဲ့သည်။
“ကျွန်ုပ်တို့သည် အကြွေးကို အသိအမှတ်မပြုပါ” ဟု Zelensky က ပြောကြားခဲ့သည်။ “၎င်းသည် သဘောတူညီချက်၏ နောက်ဆုံးပုံစံတွင် ပါဝင်မည်မဟုတ်ပါ”
ဆွေးနွေးပွဲအခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ နောက်ထပ်အသေးစိတ်အချက်အလက်များကို ထုတ်ဖော်ပြောကြားခြင်းမရှိပါ။ ယူကရိန်းသည် အနာဂတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် ရုရှား၏ရန်လိုမှုများကို ဟန့်တားရန် လိုအပ်သော လုံခြုံရေးအာမခံချက်များကို အခိုင်အမာတောင်းဆိုထားသည်။
Trump ၏ အရှေ့အလယ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အထူးသံတမန် Steve Witkoff က CNN ၏ State of the Union တွင် အမေရိကန်အနေဖြင့် ယူကရိန်း၏ သတ္တုအရင်းအမြစ်များကို အသုံးချရာတွင် ပိုမိုကြီးမားသောအခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နိုင်သည့် သဘောတူညီချက်ကို ယခုအပတ်တွင် ရရှိလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Scott Bessent က အစိုးရ၏ သတ္တုစီမံကိန်းသည် U.S.-Ukraine မိတ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုကို ဖန်တီးရန်ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် “ win-win” ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“ယူကရိန်းလူမျိုးတွေ ပိုက်ဆံရှာရင် ကျွန်တော်တို့လည်း ပိုက်ဆံရှာပါတယ်” ဟု Bessent က Fox News Channel ၏ Sunday Morning Futures အစီအစဉ်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
Zelensky ၏ ဝန်ထမ်းအကြီးအကဲ Andrii Yermak သည် စီးပွားရေးဝန်ကြီး Yuliia Svyrydenko နှင့်အတူ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော သဘောတူညီချက်တစ်ခုအတွက် အမေရိကန်အရာရှိများနှင့် ဆွေးနွေးရန် ကိယက်ဗ်ဖိုရမ်မှ စောစီးစွာ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။
နောက်ပိုင်း တနင်္ဂနွေနေ့တွင် Yermak သည် U.S. အရာရှိများ၊ Bessent နှင့် Trump ၏ အမျိုးသားလုံခြုံရေးအကြံပေး Mike Walz တို့နှင့် ဆွေးနွေးခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းသည် “ အပြုသဘောဆောင်သော ဆွေးနွေးမှု” ဖြစ်ကြောင်း ဆိုရှယ်မီဒီယာတွင် ရေးသားခဲ့သည်။
“ကျွန်တော်တို့ တိုးတက်မှုတွေ လုပ်နေပါတယ်” ဟု Yermak က ရေးသားခဲ့သည်။ “USA သည် ကျွန်ုပ်တို့၏ မိတ်ဖက်ဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ပြည်သူများကို ကျေးဇူးတင်ပါသည်။”
Zelensky က နေတိုးအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်ရေးအတွက် သမ္မတရာထူးကို စွန့်လွှတ်မည်ဟုဆို
သတင်းထောက်တစ်ဦး၏ ယူကရိန်းတွင် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန်အတွက် မိမိ၏သမ္မတရာထူးကို စွန့်လွှတ်မည်လားဟူသည့် မေးခွန်းကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် Zelensky က နေတိုးစစ်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့၏ လုံခြုံရေးအကာအကွယ်အောက်တွင် ရေရှည်တိုက်ပွဲများ အဆုံးသတ်ရေးကို ရရှိပါက မိမိအနေဖြင့် စွန့်လွှတ်ရန် အသင့်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
“ငြိမ်းချမ်းရေးရဖို့အတွက် ကျွန်တော့်ရာထူးကို စွန့်လွှတ်ဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုရင်တောင် ကျွန်တော် အဆင်သင့်ပါပဲ” ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ “ နေတိုးအတွက် ကျွန်တော်လဲလှယ်နိုင်ပါတယ်”
သူ၏မှတ်ချက်သည် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကာလအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပခြင်းကို တားမြစ်ထားသော ယူကရိန်းဥပဒေကို လျစ်လျူရှုလျက် ရွေးကောက်ပွဲများ ကျင်းပသင့်ကြောင်း သမ္မတ Donald Trump နှင့် ရုရှားသမ္မတ Vladimir Putin တို့က မကြာသေးမီက အကြံပြုချက်များကို ရည်ရွယ်ဟန်တူသည်။
ယူကရိန်းက Trump ၏ Putin အပေါ်မူဝါဒပြောင်းလဲမှုကို စိုးရိမ်
ရုရှားအရာရှိများနှင့် Trump ၏ ဆက်ဆံမှုနှင့် မကြာသေးမီက သံတမန်ဆက်ဆံရေးနှင့် မော်စကိုနှင့် စီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ပြန်လည်စတင်ရန် သဘောတူညီချက်သည် အမေရိကန်မူဝါဒတွင် ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုအဖြစ် ယူကရိန်းနှင့် ဥရောပတစ်ခွင်မှ ခေါင်းဆောင်များကို ထိတ်လန့်စေခဲ့သည်။
Trump က အလျင်အမြန်ဖြေရှင်းရန် တွန်းအားပေးခြင်းသည် ယူကရိန်းအနေဖြင့် နယ်မြေဆုံးရှုံးပြီး အနာဂတ်ရုရှား၏ ရန်လိုမှုအတွက် အားနည်းသွားမည်ကို Zelensky က စိုးရိမ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အမေရိကန်အရာရှိများက ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုများ စတင်ပါက ယူကရိန်းခေါင်းဆောင်သည် ပါဝင်မည်ဖြစ်ကြောင်း အခိုင်အမာပြောကြားခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း Trump က ကိယက်ဗ်သည် စစ်ပွဲကို စတင်ခဲ့ပြီး Zelensky သည် ရွေးကောက်ပွဲများမကျင်းပခြင်းဖြင့် “ အာဏာရှင်” အဖြစ် လုပ်ဆောင်နေသည်ဟု အကြံပြုသောအခါ ယခုအပတ်တွင် ယူကရိန်း၌ စိုးရိမ်မှုနှင့် ဒေါသကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။
တနင်္ဂနွေနေ့တွင် ရုရှားဒုတိယနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Sergei Ryabkov က မော်စကိုနှင့် ဝါရှင်တန်တို့သည် နောက်သီတင်းပတ်ကုန်တွင် နှစ်နိုင်ငံဆွေးနွေးမှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း TASS သတင်းအေဂျင်စီသို့ ပြောကြားခဲ့သည်။
Ryabkov က ဆွေးနွေးပွဲများကို နှစ်နိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနများမှ ဌာနအကြီးအကဲများအကြား ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှားနှင့် အမေရိကန်ဘက်မှ “တော်တော်များများ” ဆက်သွယ်မှုများ ဆက်လက်ပြုလုပ်နေကြောင်း ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။
ဥရောပခေါင်းဆောင်များသည် Zelensky နှင့် Trump တို့နှင့် ဆွေးနွေးရန် ပြင်ဆင်
ဥရောပသမဂ္ဂကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌ Ursula von der Leyen နှင့် အခြားထိပ်တန်း EU အရာရှိများသည် Trump Administration ၏ အမေရိကန်မူဝါဒပြောင်းလဲမှုများအတွက် ဥရောပမှ တုံ့ပြန်ရန်နှင့် ဝါရှင်တန်မှ အကူအညီများ ရပ်တန့်ပါက ကိယက်ဗ်ကို ဆက်လက်ထောက်ခံရန် ကြိုးပမ်းနေချိန်တွင် ယူကရိန်းအစိုးရနှင့် ဆွေးနွေးရန် တနင်္လာနေ့တွင် ကိယက်ဗ်သို့ သွားရောက်မည်ဖြစ်သည်။
ယူကေသည် ရုရှားအပေါ် ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုအသစ်များ ချမှတ်မည်ဖြစ်ကြောင်း တနင်္လာနေ့တွင် ကြေညာမည်ဖြစ်ပြီး စစ်ပွဲအစောပိုင်းကာလများနောက်ပိုင်း အကြီးမားဆုံးအထုပ်အဖြစ် ဖော်ပြခဲ့သည်။ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး David Lammy က အဆိုပါအစီအမံများသည် ရုရှား၏ “စစ်ရေးစက်ယန္တရားကို ချိနဲ့စေရန်နှင့် ယူကရိန်းတွင် ပျက်စီးခြင်းမီးများကို လောင်စာထောက်ပံ့ပေးနေသည့် ဝင်ငွေများကို လျှော့ချရန်” ရည်ရွယ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ဗြိတိသျှဝန်ကြီးချုပ် Keir Starmer နှင့် ပြင်သစ်သမ္မတ Emmanuel Macron တို့သည် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက်ကို ရရှိရေးအတွက် Trump အနေဖြင့် ယူကရိန်းကို စွန့်ပစ်ခြင်းမပြုရန် ဥရောပမှ ဆွဲဆောင်ရန် ကြိုးပမ်းနေသောကြောင့် ယခုအပတ်တွင် ဝါရှင်တန်သို့ သွားရောက်လည်ပတ်ကြမည်ဖြစ်သည်။
နှစ်ပတ်လည်နေ့အကြိုတွင် ရုရှားက ဒရုန်းဖြင့် တိုက်ခိုက်မှုများ စံချိန်တင်ပြုလုပ်
စောစောပိုင်း တနင်္ဂနွေနေ့တွင် Zelensky က ရုရှားသည် ယူကရိန်းသို့ ညတွင်းချင်း ဒရုန်း ၂၆၇ စင်းကို စေလွှတ်ခဲ့ပြီး စစ်ပွဲအတွင်း အခြားမည်သည့်တိုက်ခိုက်မှုထက်မဆို များပြားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ယူကရိန်းလေတပ်က ယူကရိန်းဒေသ ၁၃ ခုအပေါ် ဒရုန်း ၁၃၈ စင်းကို ပစ်ချနိုင်ခဲ့ပြီး နောက်ထပ် ၁၁၉ စင်းမှာ ၎င်းတို့၏ပစ်မှတ်သို့ရောက်ရှိစဉ် ပျက်စီးခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။
ဘယ်လစ်စတစ်ဒုံးကျည် သုံးစင်းကိုလည်း ပစ်ခတ်ခဲ့ကြောင်း လေတပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။ မြို့စစ်ဘက်ဆိုင်ရာအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့၏အဆိုအရ Kryvyi Rih မြို့တွင် လူတစ်ဦးသေဆုံးခဲ့သည်။
ရုရှား၏ နောက်ဆုံးရတိုက်ခိုက်မှုများကို တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် ယူကရိန်းနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Andrii Sybiha က ဆိုရှယ်မီဒီယာတွင် “မည်သူမျှ Putin ၏စကားကို မယုံသင့်ပါ။ သူ၏လုပ်ရပ်များကိုသာ ကြည့်ပါ” ဟု ရေးသားခဲ့သည်။
—Associated Press မှ စာရေးဆရာများဖြစ်သည့် Washington မှ Thomas Strong နှင့် Will Weissert တို့က ပံ့ပိုးကူညီခဲ့သည်။